Khi chúng tôi đi khắp nơi tìm thú phiêu lưu, chúng tôi không phải kẻ thù của quý vị. Chúng tôi muốn hiến cho quý vị những địa hạt mênh mông và lạ lùng. (APOLLINAIRE)

Trịnh Sơn

Lê Huy Mậu

Nhiều khi, người ta khuôn phép, phải chăng, chọn đúng đắn, khôn ngoan làm phương thức sống
Đó không phải là phương thức tồi nhưng đã quá dư thừa sự tính toán
Sẽ thế nào nếu cuộc đời là một tập hợp sự khôn ngoan?

Trịnh Sơn
Một cậu bé bị đẻ rớt trên đường bố mẹ vượt biên
Ngơ ngác chào đời trong trại giam những người lìa bỏ tổ quốc
Nhưng đấy không phải là sự lựa chọn của Trịnh Sơn

Hand Island (ảnh sưu tầm)
Đấy là ngọn roi thời thế quất vào đít con ngựa ô bắt nó phải lồng lên
Không khác mấy các trẻ thơ khác
Trịnh Sơn cũng có một tuổi thơ đến trường nhúc nhắc năm này qua năm khác
Chỉ khác cậu bé Sơn biết đến nhuận bút lúc bạn bè chưa biết thế nào là tờ báo
Đọc văn thơ mà cứ tưởng đó là những lời sấm tự trên trời
Là khi cậu bé nhận ra mình mồ côi
Một nửa tin yêu đặt ở bên kia trái đất
Một nửa có nhúm rau chôn nơi hòn đảo mình đẻ rớt
Tổ quốc quằn lên bất định một hướng đời!

Trịnh Sơn làm thơ
Nhưng thơ Trịnh Sơn không là một thú vui chơi
Cũng không phải để gửi báo lấy tiền mua sách như thời con nít nữa
Thơ Sơn lóe lên trên bầu trời thơ thế hệ sinh sau một chín bảy lăm một chát chúa, đắng đót
Cậu bé ngác ngơ một cách đau đớn không hiểu điều gì vừa xảy ra với chính mình
Giá chỉ sớm thêm một chút nữa hoặc chậm thêm một chút nữa
Trịnh Sơn đã định hình một Trịnh Sơn hoặc thế này hoặc đã thế kia!

Nhà thơ tựa lưng vào một quá khứ tuổi thơ
Ít khi (nếu như không muốn nói là không có),
một tài thơ nào được nuôi nấng trong nhung lụa mà thành tài năng
Nhà thơ được ủ giống trong những cơn bão táp của lịch sử
Chỉ khi nỗi đau mình và nỗi đau của dân tộc mình, thời đại mình có cùng tần số
Thì thơ mới thành thơ!
Nhà thơ có thể vay tiền, vay bạc chứ không thể vay sự thống khổ của nhân dân mình để làm nên tác phẩm
Tôi không tin nhà thơ không đau gì mà viết được thành thơ!

Không thể nói câu gì phía trước một đời thơ
Những dấu hiệu sẽ chỉ là dấu hiệu
Khi văn hóa mình rộng tới đâu thì tài năng mình sẽ vươn ra tới đó

Trịnh Sơn
Mở trước mặt là một bài toán khó
Mà hôm nay cuộc sống mới ra đề!

19/05/2013
L.H.M
Nguồn: Từ muôn đến một - Thơ - Lê Huy Mậu - NXB Hội nhà văn

Lên đầu trang