Trần Đức Tiến
Phúc nhấc máy điện thoại. Ngay lập tức, ở đầu dây đằng kia, giọng phụ nữ như vẳng lên từ vực thẳm:
- Anh đấy ư? Trời ơi, đi đâu mà mất tăm cả tháng nay thế hả? Đến với em nhé. Vừa gặp một chuyện phiền muộn kinh khủng… Khách sạn Sông Hồng. Phòng lạnh.
Phúc đã nhận ra giọng người gọi. Điều đó khiến anh bàng hoàng đến nỗi, khi đã đặt máy xuống rồi, anh lại vồ ngay lấy và áp lên tai. Trong máy chỉ còn vang lên những tiếng “tút, tút” đều đặn.
Phúc là nhân viên thú y ở Công ty chăn nuôi – “trại gà”, như dân trong vùng vẫn thường gọi. Đôi khi công việc rãnh rỗi, anh vẫn thường làm thơ. Trừ một vài bài mà anh phải nộp báo tường để lấy điểm thi đua, còn hầu hết thơ anh không ai được đọc. Chính anh cũng rất bối rối trước những cơn cao hứng bất thường của mình. Một thời gian khá lâu sau, khi trạng thái tâm lý cân bằng trở lại, anh lấy làm ngạc nhiên vì những bài thơ mình viết ra. Chúng có vẻ điên rồ thế nào đó. Những diện mạo tinh thần hoàn toàn xa lạ, khiến Phúc ngượng chín người. Anh tìm cách thủ tiêu chúng rất cẩn thận, cố gắng không để cho ai biết.
Sự thực thì thơ của Phúc đã một lần được đăng báo. Báo địa phương thôi, và cũng từ lâu rồi kia. Tay phóng viên báo nọ đến công ty mua gà giống về nuôi, rồi để tỏ tình hữu nghị, đã tự ý lăng-xê một bài báo tường của anh lên. Điều này khiến Phúc đau khổ mất một thời gian khá lâu. Đồng nghiệp ở công ty gọi đùa anh là “nhà thơ”, “thi sĩ trại gà”! Họ bắt đầu nhìn anh với ánh mắt e dè, và tất nhiên trong cái nhìn ấy còn hàm chứa sự giễu cợt kín đáo. Tuy vậy, cuộc đời lại có vẻ muốn đền bù cho Phúc ở một khía cạnh khác.
Kể từ khi “nổi tiếng”, anh bỗng nhiên được một số phụ nữ để mắt đến. Thời buổi của chúng ta tuy thế vẫn còn những người đàn bà đa đoan, biết quý trọng giá trị tinh thần, đôi khi chỉ vì những lý do hết sức nông nổi. Nhưng chúng ta không nên quá khắt khe với họ.
Trong số những người phụ nữ đó, có Thu Ngân.
Khi Phúc đạp xe tới khách sạn, Thu Ngân đã đứng chờ sẵn ở cửa. Nàng đến trước anh ít phút, nhưng khi vừa thấy anh, liền phác một cử chỉ giận dỗi như phải chờ đợi cả thế kỷ. Phúc xăm xăm bước lên trước, tỏ vẻ biết lỗi, tuy trong bụng cảm thấy thinh thích. Trong đời anh chưa từng bước chân tới một khách sạn sang trọng nào, nên hơi bị lúng túng trước cánh cửa quay tròn ngoài phòng lạnh. Nhưng cuối cùng vẫn lách qua được một cách chính xác.
Trong phòng mát rượi. Những chiếc bàn phủ khăn trắng toát. Những chiếc ghế nệm bọc nhung đỏ rực. Bàn nào cũng đặt một bình hoa nhỏ. Mấy bông hồng. Mấy bông cẩm chướng. Thứ ấy thì Phúc chẳng lạ. Ngoài chợ có mà đầy…
Phúc liếc qua bảng thực đơn đặt sẵn trên bàn, rồi vẫy tay ra hiệu cho một cô phục vụ tới gần:
- Hai ly cà phê sữa – Nghĩ thế nào đó, anh đĩnh đạc nói thêm – Làm ơn vặn nhỏ đi một chút. Nhạc ấy… Nhạc hơi mạnh!
Cô phục vụ ngoan ngoãn quay vào quầy, cặp môi đỏ mọng thoáng nụ cười.
Phúc mở túi, lấy ra bao thuốc ngoại đắt tiền và chiếc bật lử ga – cả hai đều mới được mua trên đường đạp xe tới đây. Nói chung Phúc chưa bao giờ hút thuốc, nhưng lúc này vẫn thản nhiên rút ra một điếu và châm lửa.
Cà phê được mang ra, tỏa mùi hương thơm phức và nóng bỏng. Chưa ai nói với ai câu gì. Thu Ngân ngả người ra ghế tựa, hai tay khoanh trước ngực, khuôn mặt rười rượi vẻ bồn chồn. Nàng mặc chiếc áo lụa đỏ, màu đỏ tươi hơn nên không bị lẫn vào màu vải bọc ghế. Phúc chợt nhận ra sự khác biệt về màu sắc, không phải giữa áo và ghế, mà là giữa khuôn mặt đánh phấn với phần cổ và vai nàng lộ ra ở phía dưới. Đúng, nói chung Phúc vẫn thích phụ nữ có nước da ngăm ngăm. Anh cố gắng xua đuổi một ý nghĩ vừa chực nhen lên trong đầu – bên trong chiếc áo lụa mềm mại kia là tấm thân đầy đặn, rắn chắc, ngon lành như một thỏi sô-cô-la… Và anh đột nhiên mở đầu câu chuyện với với đề tài đĩa bay:
- Cái sinh vật lạ bước ra từ quả cầu màu da cam sáng rực ấy cao ba mét và có bốn mắt. Nó giương súng lên. Lập tức, cô gái biến mất!
Phúc rùng mình, không phải vì sự kỳ quái của câu chuyện, mà chính là vì người phụ nữ đang ngồi cạnh anh, công dân của trái đất, bỗng nhiên thở dài và cúi mặt xuống. Hình như nàng bỏ ngoài tai tất cả những điều anh vừa kể. Hai cánh mũi nàng phập phồng. Hai giọt nước mắt trong suốt lăn xuống má.
Vụng về, tồi tệ, ngu xuẩn hết sức. Phúc ngồi ngẩn ra và tự rủa mình. Anh nhìn những ngón tay mảnh của nàng đặt trên bàn đang từ từ co lại. Một thôi thúc mãnh liệt từ bên trong: đặt tay mình lên những ngón tay đó! Nhưng Phúc không đủ can đảm. Mấy cô phục vụ trong quầy kín đáo quay mặt đi nơi khác.
Phúc lại rút một điếu thuốc, châm lửa, kéo một hơi rõ sâu. Lần đầu tiên, chất ni-cô-tin tỏ ra hoàn toàn có khả năng hòa hợp được với anh. Phúc bình tĩnh lại. Hình như nàng đang gặp một chuyện bất hạnh khủng khiếp – trái tim dễ bị thương tổn của anh thầm kêu lên như vậy. Vì thế nên hôm nay nàng đẹp một cách dễ sợ. Con người thường vẫn đẹp hơn lên trong nỗi đau. Những giọt nước mắt long lanh trên gò má hơi cao và ửng hồng. Đường nét cặp môi trở nên rõ ràng, quả quyết, thậm chí hơi nanh nọc, nhưng phải thế mới phù hợp. Phúc đã đủ khôn ngoan để không còn lạc đề như trước.
- Ngân, em biết không, cách đây năm năm… Nghĩa là từ khi anh còn ở H. chứ chưa chuyển tới đây – Giọng Phúc rè hẳn đi, anh đang tìm cách triển khai ý định – Đúng là ngay trước khi chuyển đi, anh cũng đã gặp phải một chuyện đau lòng.
Thu Ngân rút khăn mùi soa thấm nước mắt.
- Chuyện là như thế này. Hồi đó, anh có yêu một người. Không, đúng ra là cô ta cũng yêu anh. Khá say đắm, và tóm lại là…
- Hồi ấy anh có con chưa?
- Có rồi – Phúc giật mình – Hai đứa. Vậy đấy! Nhưng biết làm thế nào? Anh hai nhóc, còn cô ta, cô ta cũng đã có chồng và đứa con đầu của họ đã lên ba tuổi.
Phúc dừng lại một tí để nghe ngóng – thói quen cảnh giác với chính mình, xuất hiện trong thời gian gần đây. Nhảm nhí! Yêu với iếc! Mà nào chuyện ấy có đẹp đẽ gì? Tuy vậy, anh vẫn không sao hãm lại được. Nổi máu lên rồi, hệt như mỗi lần làm thơ.
- Nói tóm lại là anh và cô ấy yêu nhau. Mấy năm liền không ai dám thú nhận điều ấy. Chỉ đi lại thăm nom vớ vẩn. Thường là anh đến với cô ấy, dĩ nhiên là tìm cách tránh mặt anh chồng… Cho đến khi anh nhận được quyết định chuyển đi xa, tức là chuyển đến vùng này ấy, anh đến cô ta lần cuối cùng, xòe tờ quyết định có con dấu đỏ chót ra: “Em tính đi! Chỉ cần em ra lệnh, một câu thôi - Ở lại! là anh xé tan tờ giấy này”. Cô ấy nhìn anh, đôi mắt mở to, hốt hoảng và đẫm lệ: “Anh đã đọc BÔNG HỒNG VÀNG(1) chưa? Trong đó có câu chuyện về An-đec-xen ấy?” Anh còn đang ngớ ra vì không hiểu sao An-đec-xen lại dính vào đây, thì cô ta nói tiếp: “Chúng mình nên cư xử như An-đec-xen… và người thiếu phụ thành Vê-rôn”. Ôi chao ôi, lạ[ còn thế nữa! Anh ngốt cả người lên bảo: “Kệ xác An-đec-xen với cái bà nhân tình quý phái của ông ta. Ông ta chết từ đời tám hoánh nào rồi. Còn anh thì đang chuẩn bị hành lý để bước sang thế kỷ thứ hai mươi mốt! Anh muốn được chung sống với em”. Cô ấy cố tránh cái hôn của anh, ngọ nguậy liên hồi như một con sâu. Cuối cùng cũng thoát ra được. Và cô ấy quỳ xuống… Quỳ xuống… Ngay dưới chân anh… Cố nhiên là trên sàn nhà đá hoa!
Đôi tròng đen trong mắt Phúc lạc hẳn đi như người đang nhập đồng. Đúng lúc ấy, anh nhác thấy chiếc nhẫn mặt đá óng ánh trên ngón tay của Thu Ngân.
- Quỳ xuống… Và trong cơn nức nở, cô ấy cầm lấy tay anh, bắt đầu vuốt ve. Chiếc nhẫn của cô ấy cào nhẹ, cào nhẹ lên mu bàn tay anh. Cho đến tận bây giờ, nó vẫn còn để lại trong tim anh những vết xước.
Im lặng hồi lâu. Thực ra Thu Ngân chẳng biết gì về An-đec-xen lẫn BÔNG HỒNG VÀNG. Nàng ít đọc. Bận mà. Ban ngày thì phải đi làm. Tối đến, lại chồng con. Lúc nào cũng lo nghĩ, lo nghĩ. Đã thế mà có được yên cho đâu? Đấy, như sáng nay, gã nhiếc móc cho một trận thêm tệ. Chồng nàng ấy. Lại còn rủa: đồ con lợn! Chỉ vì có bao nhiêu tiền tiết kiệm được, nàng vơ vét gửi tất vào tín dụng. Lãi đâu chửa thấy, tín dụng đã vỡ nợ lanh tanh bành. Cái đồ vũ phu ấy nổi đóa lên. Đến cơ quan, không nghĩ ra được việc gì, nàng chợt nhớ đến Phúc và gọi điện…
- Em đã đọc BA-RI-E chưa?(2)
- Ba-ri-e nào? – Thu Ngân giật mình, ngơ ngác hỏi.
- Một tác phẩm tuyệt vời – Phúc không đếm xỉa gì tới vẻ ngơ ngác của nàng, hăm hở tiếp – Cái lũ khỉ đang sống trên mặt đất này, ấy là anh gọi loài người theo cách gọi của những kẻ từ hành tinh khác đến, cái lũ khỉ ấy cứ tự dựng lên cho mình và đồng loại biết bao nhiêu là ba-ri-e, tự hành hạ lẫn nhau vì không đứa nào dám vượt qua lớp hàng rào dày đặc ấy!
Câu chuyện liên quan đến loài động vật bậc cao này còn kéo dài thêm một thôi nữa. Thu Ngân đã tạnh hẳn những giọt nước mắt. Nàng tặc lưỡi, tạm gác sang bên những ý nghĩ u ám về chồng con, tiền bạc. Cũng phải giải lao một tí chứ? Bỏ ra hàng tiếng đồng hồ để ngồi với cái anh chàng nhà thơ này, xem ra không đến nỗi uổng.
Rồi giời xui đất khiến thế nào đó, cuối cùng, nàng cũng đem thơ của mình ra đọc. Bài thơ từ thuở chưa đi lấy chồng, tưởng đã bị chôn vùi vĩnh viễn trong ký ức. Cuộc chia ly bên bờ biển. Đêm trăng sáng. Cành dương bị bẻ vụn trong tay người con gái. Hẹn hò não lòng ở kiếp sau… Tóm lại, nàng cũng muốn chứng tỏ cho Phúc biết rằng, mình không đến nỗi “khỉ” như đồng loại.
Phúc bắt đầu ân hận. Quả thật anh không còn hiểu ra làm sao nữa. Câu chuyện anh kể trên kia là hoàn toàn bịa đặt. Tại sao lại bịa ra một cách trắng trợn như vậy, và bịa ra để làm gì? Thậm chí anh còn dám hỗn xược cả với An-đec-xen, cái con người mà anh yêu đến phát khóc lên được. Trạng thái tâm thần mỗi khi làm thơ đã chấm dứt. Một nỗi buồn ngọt ngào xâm chiếm tâm hồn. Nỗi buồn của kẻ chưa được sống thực lấy một phần trăm của cuộc sống đầy ắp trong tưởng tượng.
*
* *
Bi kịch của Phúc chính là ở chỗ ấy.
Mười một giờ, Phúc chia tay Thu Ngân.
Mười hai giờ, ăn cơm xong, anh đột nhiên chán vợ.
Anh lặng người đi một lát. Nghe ngóng, nghe ngóng… Hoàn toàn chả có lý do gì chính đáng. Khi ăn xong, trước một đống mâm bát còn ngổn ngang chưa kịp dọn, chỉ có chuyện vợ anh ngồi tựa lưng vào tường mà thở. Chị vất vả với chồng con không phải chỉ có từ sáng tới giờ. Ngót hai chục năm như vậy rồi. Già và xấu đi, điều ấy hiển nhiên. Con người quả thật là một giống sinh vật bất trắc, Phúc cay đắng nghĩ. Chẳng hạn như lòng chung thủy, cái lòng chung thủy chết dẫm của chính anh, chưa mảy may nghi ngờ rằng sẽ có lúc…
Phúc không ngủ trưa. Lại đem thuốc ra hút. Sau đó, anh còn thơ thẩn làm một việc hầu như vô nghĩa: đem bàn chải đi đánh răng hồi lâu.
Ba giờ chiều, anh quyết định bỏ việc, rủ một người bạn ra quán nhậu.
Họ uống khá nhiều. Phúc kể cho bạn nghe câu chuyện buổi sáng trong khách sạn. Họ gọi thêm xị nữa. Người bạn tâm phúc dằn mạnh nắm tay lên mặt bàn, giọng lè nhè:
- Cậu vừa lảm nhảm cái gì nhỉ? Những người tốt… như những hành tinh cô đơn… bay theo quỹ đạo khác nhau? Chó chết! Triết gia hạng bét! Cậu không hiểu rằng, một khi con đàn bà rủ rê cậu đến chỗ kín và nỉ non với cậu, là nó đã rất muốn có một cuộc đụng chạm với đàn ông. Một cuộc đụng chạm cho ra tấm ra món, cỡ hành tinh!
Họ gọi thêm xị nữa và lại uống hết. Phúc say quá. Chưa khi nào anh uống nhiều như vậy. Có một cái gì đó nóng bỏng, nghẹn đắng ở trong ngực. Anh bất giác bật khóc, vừa khóc vừa cào cào hai tay lên mặt bàn.
- Đứng lên đi! Vãi đái ra đấy bây giờ… Cậu hãy chứng tỏ cậu là một thằng đàn ông… một nghệ sĩ thực thụ. Ngay bây giờ, cậu hãy đến đầu thú trước mặt nàng.
Phúc loạng choạng đứng dậy. Trời đã sẩm tối. Không hiểu bằng cách nào, anh đã đạp xe tới đúng cái nơi ma quỷ định đưa anh tới. Anh sờ soạng trong bóng tối tìm nút chuông điện. Xa thẳm từ một nơi nào đó vọng đến tiếng chuông reo không ngớt.
Nàng hiện ra cùng lúc với bóng điện ở cổng bật sáng. Bộ quần áo mặc nhà của nàng trắng toát, khác hẳn sáng nay trong khách sạn.
- Anh muốn… - Phúc ấp úng, nheo mắt lại vì chói – Lũ khỉ… Có ai ở nhà không?
- Cái gì?
Nàng tái mặt, môi run lên.
Có tiếng dép lệt sệt từ trong nhà đi ra. Chồng nàng, gã đàn ông với hàng ria mép đen ánh, to gấp rưỡi Phúc. Gã bước lên mấy bước, chăm chú nhìn vào mặt anh. Chừng như hiểu ra, gã nhếch mép vẻ khinh bỉ. Thế đấy, thành phố vừa bằng cái lỗ mũi mà hôm nào cũng có cảnh rượu chè bét nhè! Gã lệt sệt quay vào nhà. Nàng cũng vội vàng đóng cổng lại rồi chạy theo gã. Tiếng nàng líu ríu nghe rất lạ:
- Công ty chăn nuôi… Thi sĩ trại gà!
Phúc đứng tê dại trước cánh cổng kiên cố với vòng xích sắt to tướng. Anh chưa kịp tỉnh hẳn, nhưng đã lơ mơ nhận thấy vừa đổ vỡ một cái gì kinh khủng. Hệt như sau một cuộc va chạm lớn. Cỡ hành tinh.
T.Đ.T
-------------
(1) Tác phẩm của K. Paustovsky, nhà văn Liên Xô, trong đó có câu chuyện về nhà viết truyện thiếu nhi lừng danh người Đan Mạch Andersen.
(2) Truyện dài nổi tiếng của P. Veginop, nhà văn Bulgaria.
